بازگشت گونه‌های منقرض شده به طبیعت با شبیه‌سازی ممکن است؟
تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۰۸۶۹۹
سرزمین پهناور ایران با اقلیم متنوع، زیستگاه گونه‌های جانوری زیادی است که البته در چند دهه گذشته به دلایل مختلف از جمله تخریب زیستگاه، شکار بی رویه، خشک شدن تالاب‌ها و طعمه مسموم تعدادی از آنها برای همیشه از طبیعت کشور محو شده‌اند. شیر ایرانی و ببر هیرکانی یا همان ببر مازندران دو گربه‌سانی هستند که زمانی بخش‌های زیادی از کشور جولانگاه شکوه آنها بود، اما اکنون بیش از ۸۰ سال است که دیگر غرشی از شیر ایرانی در کشور شنیده نمی‌شود و ۶۵ سال هم از انقراض ببر هیرکانی می‌گذرد، در واقع نزدیک به یک قرن است که دیگر چنگال‌های قوی و بزرگ این دو گربه سان خاک کشور را لمس نمی‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
زیستگاه شیر ایرانی تا حدود ۱۵۰ سال گذشته پراکندگی وسیعی از دزفول، مسجد سلیمان، شوش، رامهرمز تا بوشهر، کازرون، دشت ارژن و کام فیروز فارس را در بر می‌گرفت، اما به مرور کاهش یافت تا اینکه دیگر به طور کامل در کشور منقرض شد البته باید این را بدانیم که اکنون حدود ۶۰۰ قلاده شیر ایرانی در پارک ملی گیر در هند زندگی می‌کنند که ایران هم تلاش کرد تا با کمک آنها شیر ایرانی را در کشور احیا کند؛ بر این اساس سازمان حفاظت محیط زیست در سال ۱۳۹۸ یک جفت شیر نر و ماده را با توافق میان باغ وحش ارم و اتحادیه باغ وحش‌ها و آکواریوم‌های اروپا EAZA به ایران آورد، اما مساله مهم در روند احیا، بودن زیستگاه مناسب است که ایران دیگر چنین زیستگاهی ندارد.
ببر مازندران هم زمانی جولانگاه وسیعی در پهنه‌های کشور داشت. ببر در ایران در نواحی جنگلی کوه‌های البرز و جنوب دریای خزر (گیلان، مازندران و گرگان) از حدود آستارا تا نواحی شمال ترکمن صحرا زندگی می‌کرد، شبه جزیره میانکاله از مناطق زیست عمده ببر مازندران شناخته می‌شد همچنین در برخی سفرنامه‌های معتبر از مشاهده ببر در مناطق سرخس و کشف‌رود ذکر شده است. به هر حال امروز این گونه شکوهمند از طبیعت ایران منقرض شده است.
اکنون گربه سان دیگری که در کشور در معرض انقراض قرار دارد، یوزپلنگ آسیایی است، اما به علت اینکه اکنون فقط در ایران و زیستگاه توران یافت می‌شود به یوزپلنگ ایرانی معروف است. گفته می‌شود که فقط ۱۷ قلاده از این حیوان در ایران وجود دارد که همه تلاش دولت و سازمان حفاظت محیط زیست بر حفظ این گونه در طبیعت است، اما در شرایط کنونی و مشکلاتی مانند چرای بی رویه دام و ورود آنها به زیستگاه، سگ‌های گله، کاهش طعمه و تلفات جاده ای، اجرای آن بسیار دشوار است، اما سازمان حفاظت محیط زیست عزم خود را برای حفظ این گونه جزم کرده و می‌خواهد به هر قیمتی شده مانع انقراض آن شود از این رو حتی در صدد حفظ ژنوم این گونه است که اگر لازم شد در آینده بتواند آن را شبیه سازی کند.
با توجه به پیشرفت علم باید دید که آیا می‌توان با حفظ ذخایر ژنتیکی در گام اول از انقراض گونه‌ها جلوگیری و در گام بعدی گونه منقرض شده را شبیه سازی کرد که به نظر می‌رسد با توجه به ظرفیت شبیه سازی برای حیوانات در کشور این امر میسر باشد.
موسسه رویان در سال ۱۳۸۵با شبیه سازی اولین گوسفند و در سال ۱۳۸۸ با شبیه سازی اولین بز و اولین گوساله توانمندی خود را به جهان معرفی کرد و انگشت تحسین مجامع بین المللی را متوجه خود کرد. رویانا (گوسفند)، حنا (بز)، بُنیانا (گوساله)، شنگول و منگول (بز) و مارال (قوچ) از جمله حیوانات شبیه سازی شده‌ای بودند که به شهرتی جهانی رسیدند. شاید برخی از آنها چند ساعت یا چند ماه بعد از تولد از بین رفتند، اما در مجموع این روند نشان از توان کشور در زمینه شبیه سازی حیوانات دارد.
شبیه‌سازی، گونه‌های منقرض شده را به طبیعت بازمی‌گرداند
ایران پس از سه کشور کره جنوبی، ژاپن و چین، چهارمین کشور آسیایی است که با شبیه سازی، موفق به تولید گونه‌ای در معرض انقراض شده است. این پیشرفت سبب شد ایران در این عرصه میان ۱۰ کشور برتر و صاحب فناوری در این زمینه قرار گیرد. تولید گوساله و بزغاله‌های شبیه سازی شده و حتی تراریخته در دهه ۸۰ منجر شد تا ایران به سمت تحقیق بر روی حیوانات در حال انقراض بومی برود که در صدر آنها، یوز ایرانی قرار دارد.
بر این اساس سازمان حفاظت محیط زیست با مرکز ملی ذخایر ژنتیک تفاهم نامه‌ای امضا کرد تا سلول‌های زنده گونه‌های در خطر انقراضی که تازه تلف می‌شوند در بانک ژن این مرکز نگهداری شوند، معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: برای نخستین بار با مرکز ملی ذخایر ژنتیک تفاهم‌نامه‌ای امضا کردیم تا سلول‌های زنده گونه‌های در خطر انقراضی که تلف می‌شوند با سرعت و استاندارد نمونه‌برداری و در آن مرکز ذخیره سازی شود.
حسن اکبری افزود: هدف این است که منابع ژنی را به شکل زنده ذخیره سازی و فریز کنیم تا بتوانیم در آینده از این ژنوم‌ها در کشت سلولی بهره ببریم؛ با وجود استاندارد‌های موجود این ظرفیت وجود دارد که در آینده برای کلونی‌سازی یا از اندام‌های جنسی برای احیای گونه‌ها استفاده شود.
وی اظهار داشت: این کار انجام شد و با توجه به میزان تلفاتی که درباره پلنگ و یوزپلنگ داشتیم این ذخیره سازی اتفاق افتاده است، در حال توسعه این تفاهم نامه هستیم تا بتوانیم از ظرفیت‌های آن استفاده کنیم.
وی تاکید کرد: اکنون ظرفیت شبیه سازی حیوانات در کشور وجود دارد البته نه برای همه گونه ها، موسسه رویان توانست برای گوسفند این کار را انجام دهد و با کشت سلول گوسفندی را شبیه سازی کند، این کار در دنیا بر روی گونه‌های مختلفی انجام شده است، هدف ما هم برای گونه‌های مختلف از جمله یوزپلنگ همین است؛ اگرچه نمی‌خواهیم همین اکنون وارد این مرحله شویم، چون هنوز یوزپلنگ را در طبیعت داریم و ترجیح ما این است که عمده انرژی و هزینه را در راستای حفظ گونه در طبیعت داشته باشیم.
معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: اما سلول‌ها ذخیره‌سازی می‌شود تا این ظرفیت وجود داشته باشد که اگر زمانی نیاز مبرم به سلول‌ها بود یا موسسات پژوهشی مانند رویان و مرکز ملی ذخایر ژنتیک خواستند کار آزمایشی تحقیقاتی انجام دهند، بتوانیم این فرصت را برای آنها ایجاد کنیم.
اکبری اظهار داشت: با این حساب اگر ژنوم شیر ایرانی یا ببر هیرکانی در بانک ژن موجود بود، می‌توانستیم آنها را شبیه سازی کنیم، چون این ظرفیت در کشور وجود دارد.
وی درباره خطرات کاهش جمعیت و درون آمیزی حیوانات گفت: درون آمیزی یک تهدید جدی است و می‌تواند در بلندمدت حیات یک گونه را تهدید کند، قطعا زادآوری را کم می‌کند، مقاومت گونه‌ها را در مقابل خیلی از عوامل محیطی کاهش می‌دهد و مشکلات زیادی را می‌تواند در بلندمدت ایجاد کند.
وی به موزه‌های تاریخ طبیعی به عنوان ذخایر دیگری از منابع ژنتیکی اشاره کرد و افزود: حدود ۵۰ موزه تاریخ طبیعی در کشور وجود دارد که در سال بیش از ۲۰ هزار نفر از این موزه‌ها بازدید می‌کنند البته گاهی در سه ماه بیش از ۲۰ هزار بازدید کننده داریم که عمدتا هدف ما از این موزه‌ها مباحث آموزشی است. بر همین اساس بود که بیش از هزار نمونه جدید یا شناسایی شده یا ورود اطلاعات آنها به بانک‌های اطلاعاتی انجام شده و یا نمونه‌هایی که در انبار‌ها بودند، ساماندهی و بیش از هزار نمونه به ظرفیت موجود موزه‌ها افزوده شد برای اینکه هم نظر بازدید کنندگان بیشتر تامین شود همچنین مخازن علمی موزه ملی تاریخ طبیعی در این زمینه تقویت شود.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی محیط زیستمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: محیط زیست کشف گونه های جانوری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۰۸۶۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
احتمال بازگشت قیمت دلار به دامنه ۵۰ هزار تومان چقدر است؟
آل اسحاق با بیان این که شوک سیاسی جدید رخ ندهد، احتمال دارد دلار به دامنه ۵۰ هزار تومان برگردد، گفت: برخی با نشان دادن فضای ملتهب ناشی از بحران‌های سیاسی منطقه، نرخ ارز را بالا می‌برند و اقدام به فروش دلار می‌کنند و سپس با آرام شدن فضا اقدام به خرید ارز می‌کنند تا جیب‌های خود را پر کنند.
به گزارش ایسنا، یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق با اشاره به این موضوع که نرخ ارز در کشور تحت تاثیر جریان‌های روانی است، گفت: در سایه جریان‌های روانی انتظارات تورمی شکل میگیرد و این انتظارات نیز عاملی برای افزایش تقاضا و نرخ ارز است.
چه کسی از افزایش نرخ دلار سود می‌برد؟وی افزود: عده‌ای متخصصِ ایجاد جنگ روانی هستند؛ بنابراین مخالفان دولت در حین رخداد تنش‌های سیاسی از ابزار جنگ روانی استفاده می‌کنند؛ البته برخی از ذی‌نفعان نیز از بالارفتن نرخ دلار سود می‌برند؛ در نتیجه شرایطی را ایجاد می‌کنند تا مسیر انتظارات مردم را تغییر دهند.
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق اظهار داشت: برخی با نشان دادن فضای ملتهب ناشی از بحران‌های سیاسی منطقه، نرخ ارز را بالا می‌برند و اقدام به فروش دلار می‌کنند و سپس با آرام شدن فضا اقدام به خرید ارز می‌کنند تا جیب‌های خود را پر کنند.
وی افزود: با حمله به کنسولگری ایران در دمشق شوک و تنش سیاسی در کشور ایجاد شد و سوداگران با سواستفاده از این شوک‌ها باعث افزایش نرخ دلار شدند.
نیاز‌ها قانونی کشور در حال تامین استرئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق با بیان اینکه گاهی نرخ ارز به علت تغییر در واقعیت‌های اقتصادی یعنی عرضه و تقاضا افزایش پیدا می‌کند، اظهار داشت: هم‌اکنون از سمت کانال اقتصادی تغییری در قیمت دلار رخ نداده؛ چون تمامی نیاز‌های قانونی کشور با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ و نرخ حدود ۴۰ هزار تومان مرکز مبادله تامین می‌شود، بنابراین التهابات ناشی از تنش‌های سیاسی، تنها عامل افزایش نرخ ارز است.
آل اسحاق با اشاره به این موضوع که شرایط کنونی بازار ارز ناپایدار است، گفت: تحولات بازار ارز به علت رخداد‌های سیاسی است؛ بنابراین زمانی که این فضا آرام شود؛ نرخ ارز به صورت خودکار به محدوده‌های قبلی خود بازمی‌گردد.
وی در پایان تاکید کرد: درصورتی که شوک جدید سیاسی رخ ندهد، شرایط اقتصادی کشور با آرام شدن فضای منطقه و مسائل سیاسی، احتمالا به گونه‌ای رقم می‌خورد که دلار آزاد به دامنه ۵۰ هزار تومان برگردد.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»